روندهای آینده دموکراسی در خاورمیانه تا 2025 و تاثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

Authors

  • حسین سلیمی استاد گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی
Abstract:

منطقه خاورمیانه در حال تحول است. عوامل و بازیگران بسیاری نیز بر تحولات آن اثرگذار است که بر پیچیدگی مسائل آن می‌افزاید. این وضعیت سیال و مبهم موجب مواجهه با سناریوهای مختلفی شده است که می‌تواند آینده کشورهای اسلامی و به‌طور کلی خاورمیانه را به اشکال مختلفی رقم زند. در این مقاله به این سؤال اصلی پاسخ داده می‌شود که: روندهای آینده دموکراسی در خاورمیانه تا سال 2025، چه تأثیراتی بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران می‌گذارد؟ در پاسخ به این پرسش، با بررسی آینده‌پژوهانه روندهای آینده دموکراسی در خاورمیانه، در چارچوب نظریه سازه‌انگاری و با روش دلفی، پرسش‌نامه‌ای طراحی و در اختیار خبرگان موضوع قرار گرفت. در ادامه، با هدایت تیم راهبری، داده‌های پرسش‌نامه‌های دلفی، تجزیه و تحلیل شدند. سپس نتایج و نظرات خبرگان و پاسخ‌دهندگان به گویه‌ها، تحلیل کیفی شد و چهار سناریوی اصلی به دست آمد که شامل تفوق و حاکمیت مردم‌سالاری دینی؛ سکولاریسم؛ سلفی‌گری و حکومت‌های نظامی، سلطنتی مطلقه و قومی هستند. در نهایت مطلوب‌ترین سناریو و تهدیدآمیزترین سناریو برای جمهوری اسلامی ایران معرفی و راهکارهایی ارائه می‌شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روندهای امنیتی جهان آینده تا 2025؛ فرصت ها و چالش های جمهوری اسلامی ایران

نویسنده در تحقیق حاضر به دنبال شناسایی فرصت ها و چالش های احتمالی فراروی جمهوری اسلامی ایران در سه حوزه تحولات نظام بین الملل، امنیت انرژی و جنگ های آینده است. شناخت این فرصت ها و چالش ها در حوزه های مذکور بر اساس روندهای 2025 و همچنین سناریوسازی به شیوه دلفی انجام می پذیرد. نویسنده بر اساس چارچوب تئوریک مکتب کپنهاک تحولات نظام بین الملل و امنیت انرژی را به عنوان بستر فرآیند شکل گیری جنگ های آی...

15 صفحه اول

ایران در خاورمیانه: روندهای آینده منطقه

منطقه خاورمیانه یکی از بی‌ثبات‌ترین مناطق جهان است که برخلاف بسیاری از دیگر مناطق در حال توسعه جهان همچنان نزدیک به دو دهه پس از پایان جنگ سرد کشمکش‌های منطقه‏ای، به‏ویژه کشمکش اعراب و اسرائیل هنوز در آنجا به پایان نرسیده است. به همین دلیل برخلاف دیگر مناطق در حال توسعه، به‏دلیل وجود ذخایر نفتی و همچنین رشد بنیادگرایی اسلامی که تهدیدی را برای منافع غرب به‏ویژه ایالات متحده فراهم می‌آورد، همچنان...

full text

چالش‌های دولت‌ـ‌ملت‌سازی و منافع ملی در ‏جمهوری اسلامی ایران ‏

منافع ملی در جمهوری اسلامی ایران چگونه شکل می‌گیرد؟ چرا با هر تغییر در هیأت دولت ایران، نگرش‌ها و رویکردها به منافع ملی نیز تغییر می‌یابد؟ و چرا با گذشت بیش از سی‌ سال از انقلاب، هنوز برنامه و راهبرد مشخصی در راستای تعریف "منافع ملی ایران" تدوین و پیگیری نشده است؟ ایده محوری این مقاله این است که ریشه چنین مشکلاتی تا حد زیادی به وضعیت دولت‌‌ـ‌ ‌ملت‌سازی در جمهوری اسلامی ایران باز می‌گردد. بر این...

full text

گونه‌شناسی جریان‌های تروریستی دهۀ 1360 و پیامدهای آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

اندکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دشمنان که انقلاب اسلامی را خطری بزرگ برای خود احساس می‌کردند، کوشیدند با تأسیس و تقویت جریان‌های تروریستی و حمایت از آنها جهت براندازی جمهوری اسلامی ایران، به مقابله با آن برخیزند. بنابراین، مقالۀ حاضر در‌پی پاسخ به این پرسش است که پیامدهای جریان‌های تروریستی دهۀ 1360 بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران چیست. گمان نویسندگان آن است که جریان‌های تروریستی دهۀ 1360 در...

full text

ریشه‌های بحران اوکراین و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

چکیده در عصر جهانی شدن اوضاع منطقه­ای و جهانی در هم تنیده شده است. لذا بحران در یک منطقه منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت تاثیر قرار می­دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران­های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده است. بر این اساس مقاله پیش­رو درصدد پاسخ به این سئوالات است که ریشه­های بحران 2014 اوکراین چیست؟ و تقابل روسیه و آمریکا در بحرا...

full text

ابتکار کمربند ـ راه چین و تأثیر آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت ویژه جغرافیایی و ژئواستراتژیک خود در چهارراه آسیای مرکزی، غرب و جنوب آسیا، با ظرفیت‌ها و امکانات ویژه‌ زیرساختی و مواصلاتی، هدف کلان خود را در داخل، جهش اقتصادی از طریق جذب سرمایه‌گذاری خارجی قرار داده و در سطح منطقه نیز خواهان ثبات، امنیت و توسعه مناطق پیرامونی خود است. در عین‌حال، جمهوری خلق چین طرحی را با نام «ابتکار کمربند- راه» به‌عنوان یک طرح فراگیر م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 25

pages  41- 72

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023